Ένας από τους ρόλους των εργοθεραπευτών είναι να συνεργάζονται με την οικογένεια έτσι ώστε όλοι μαζί να βοηθούν το παιδί να συμμετέχει ενεργά στις δραστηριότητες καθημερινής ζωής, οι οποίες πραγματοποιούνται τόσο στο πλαίσιο του σπιτιού όσο και σε άλλα πλαίσια π.χ supermarket, μαγαζιά κ.α. Μέσα σε αυτές τις δραστηριότητες ανήκει και το κόψιμο των μαλλιών.
Έρευνες έχουν δείξει πως παιδιά στο φάσμα του αυτισμού ή παιδιά με διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασίας μπορεί να παρουσιάζουν δυσκολίες κατά το κούρεμα οι οποίες οι οποίες να προκύπτουν κατά την εισροή και επεξεργασία αισθητηριακών πληροφοριών (Case-Smith & Arbesman, 2008). Έτσι δεν είναι ασυνήθιστο για έναν εργοθεραπευτή να ακούσει την εξής φράση: «Το παιδί μου μισεί το κούρεμα! Είναι η χειρότερη εμπειρία για όλους μας αφού κλαίει, φωνάζει και κλωτσά. Τί μπορώ να κάνω;»
Το κούρεμα είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει πολλές αισθητηριακές πληροφορίες. Ας αναλογιστούμε τι περιλαμβάνει: αγγίγματα σε κεφάλι, πρόσωπο, αφτιά, μπέρτα κουρέματος, χτένες, ψαλίδια, κουρευτική μηχανή, έντονα φώτα, δυνατούς ήχους από πιστολάκι, φωνές κ.α.
Πώς λοιπόν μπορούμε να βοηθήσουμε ένα παιδί με τέτοιες δυσκολίες;
Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές στρατηγικές:
Πριν το κούρεμα:
- Παιχνίδι ρόλων: ένα παιχνίδι που θα μπορούσε να βοηθήσει στη διαδικασία κουρέματος είναι το παιχνίδι του κομμωτηρίου. Αναλάβετε να κουρέψετε με παιδικά ψαλίδια λούτρινα ζωάκια, μαλλιά από πλαστελίνη κ.α.
- Βίντεο: δείτε μαζί με το παιδί βίντεο από κομμωτήριο με παιδιά που κουρεύονται ή δείτε βίντεο από κάποιο γνώριμο πρόσωπο κατά τη διάρκεια κουρέματος.
- Πραγματική εμπειρία: πάρτε μαζί σας το παιδί στο κομμωτήριο κατά το δικό σας κούρεμα.
- Γνωριμία: επισκεφθείτε το κομμωτήριο λίγες φορές χωρίς να χρειαστεί να κουρευτείτε και γνωρίστε τον κομμωτή ή την κομμώτρια πριν τη διαδικασία.
Κατά τη διάρκεια κουρέματος:
- Απομάκρυνση ήχων: δοκιμάστε να φορέσετε ωτοασπίδες στο παιδί σας ή δώστε στο παιδί σας ακουστικά με την αγαπημένη του μουσική.
- Αγαπημένο αντικείμενο: επιτρέψτε στο παιδί σας να πάρει μαζί του ένα αγαπημένο αντικείμενο ή ένα αντικείμενο ενδιαφέροντος όπως κουκλάκι, αρκουδάκι, βιβλίο κλπ.
- Προετοιμασία: ζητήστε από τον κομμωτή ή την κομμώτρια να ενημερώνει το παιδί για κάθε κίνηση πριν την πραγματοποιήσει. Σε αυτό θα βοηθήσει και ο καθρέφτης που θα βρίσκεται απέναντι.
Μετά το κούρεμα:
- Ρουτίνα: προσπαθήστε να κρατήσετε μια σταθερότητα στη συχνότητα κουρέματος, στο χώρο του κομμωτηρίου καθώς και στο πρόσωπο που κουρεύει το παιδί.
- Ευχάριστη δραστηριότητα: προγραμματίστε μια ευχάριστη δραστηριότητα μετά από κάθε κούρεμα.
- Θετικά σχόλια: πείτε στο παιδί σας θετικά σχόλια για το αποτέλεσμα κουρέματος, ενθαρρύνοντάς το να το ξανακάνει.
Σε κάθε περίπτωση, αν το παιδί δυσκολεύεται κατά τη διαδικασία κουρέματος απευθυνθείτε σε εργοθεραπευτή για την αξιολόγηση των παραπάνω δυσκολιών.
Βιβλιογραφική αναφορά:
Case-Smith, J., & Arbesman, M. (2008). Evidence-based review of interventions for autism used in or of relevance to occupational therapy. Am J Occup Ther., 62(4), 416-29. Doi: 10.5014/ajot.62.4.416. PMID: 18712004